ویلیام پیتر بلتی خالق داستان جن گیر درگذشت

متاسفانه ویلیام پیتر بلتی (William Peter Bllaty)، نویسنده و فیلمساز آمریکایی در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۷ در نیویورک در حالی که ۸۹ سال سن داشت، درگشت.

بلتی در ۷ ژانویه ۱۹۲۸ در نیویورک متولد شد؛ پدرش در شش سالگی او را ترک کرد و دوران کودکی‌اش با ۲۸ بار جابه‌جایی منزل همراه بود. مدرسه را در یک مدرسه یسوعی گذراند. با داشتن بورس تحصیلی به دانشگاه جوج‌تاون پیوست و برای دریافت مدرک ارشد ادبیات خود به دانشگاه جورج واشینگتون رفت و از پایان‌نامه خود با عنوان «نقادی شکسپیری تی. اس. الیوت» دفاع کرد.

این نویسنده در اوایل دهه پنجاه به مشاغل کوتاه مدت مختلفی چون فروشنده جاروبرقی، راننده تانکر مشغول بود تا آنکه به استخدام نیروی هوایی آمریکا درآمد. او بعدتر به سازمان اطلاعات آمریکا رفت و در بیروت به مقام سردبیری رسید.

اولین رمانش را با عنوان «کدام راه به مکه، جک؟» در سال ۱۹۵۹ نوشت. برنده شدن جایزه ۱۰ هزار دلار در مسابقه تلویزیونی «روی زندگیت شرط ببند» باعث شد کار تمام‌وقت خود را رها کند و به نوشتن تمام‌وقت مشغول شود. او تا آخر زندگی هیچ شغل ثابتی دیگری را تجربه نکرد.

سه‌گانه کمیکش را با عناوین «جان گلدفرب، لطفاً بیا خونه!» (۱۹۶۳)، «من، بیلی شکسپیر» (۱۹۶۵) و «چشمک بزن، چشمک بزن، قاتل» (۱۹۶۶) مورد توجه منتقدان قرار گرفت و شرایط همکاریش با بلیک ادواردزف کارگردان شهیر هالیوودی مهیا شد. ویلیام پیتر بلتی به همراه ادواردز فیلمنامه‌های «تیری در تاریکی»، «تو در جنگ چه کردی، بابا؟»، «گان» و «لی‌لی عزیز» را نگاشت.

وی همچنین فیلمنامه‌ آثاری چون «مردی از باشگاه شام» فرانک تاشلین و «به او قول هر چیزی را بده» آرتور هیلر، اقتباسی از «جان گلدفرب، لطفاً بیا خونه!» و «دزدی بزرگ بانک» را نوشت.

پس از نگارش آثار کمدی سینمایی به نوشتن رمان رجعت کرد تا مشهورترین اثر خود، «جن‌گیر» را در ۱۹۷۱ بنویسد و ۱۷ هفته در صدر پرفروش‌های نیویورک تایمز قرار داشت. ۱۳ میلیون نسخه از این کتاب در سراسر جهان به فروش رفته است و اقتباسی سینمایی آن برای بتلی جایزه اسکار و گلدن کلوب فیلمنامه اقتباسی را به ارمغان آورد.

در ۱۹۷۸ «چشمک بزن، چشمک بزن، قاتل» را برای فیلم «نهمین شکل» اقتباس کرد و خود آن را کارگردانی کرد. فیلم با وجود توجه منتقدان، شکستی تجاری برای بتلی رقم زد. در ۱۹۸۳ «لژیون» را به عنوان دنباله جن‌گیر نگاشت تا اساس نسخه سوم فیلم شود. قسمت دوم این کتاب با عنوان «جن‌گیر دو: مرتد» منتشر شد که هر دو از لحاظ تجاری و منتقدی شکست محسوب می‌شوند.

از آثار اخیر بتلی می‌توان به «جایی دیگر» (۲۰۰۹)، «دیمیتر» (۲۰۱۰)، «دیوانه» (۲۰۱۰) و «جن‌گیر برای قرن ۲۱» (۲۰۱۶) اشاره کرد.