سرنوشت شوم پلتفرم‌های همراه؛ کنسرت زنده، صدها متر زیر آب!

در این فرصت خواهیم گفت که چرا عمر پلتفرم‌های همراه تا این اندازه کوتاه است و هیچ‌‌گاه نباید به خریدنشان فکر کرد.

هیچ اهمیتی ندارد که در چه جبهه‌ای از نسل هشتم به تجربه بازی‌های ویدئویی می‌پردازید؛ حتی اگر کل جهان هم بگوید پلی استیشن ویتا هنوز نفس می‌کشد باور داریم که ضربان قلب این پلتفرم ماه‌ها پیش از کار افتاده است. تجربه بازی‌ها فارغ از مکان و محدودیت‌هایش یکی از دغدغه‌های اصلی بازیکنان در نسل حاضر به شمار می‌رود.  دلیل محبوبیت پلتفرم‌هایی نظیر پلی استیشن ویتا که با این شعارها پورتال گشادی از جیب بازیکنان به حساب بانکی تولیدکنندگان باز کردند نیز همین شعارهای عجیب و غریب است. تجربه بازی در هر مکان و در هر شرایط! خیال خامی که تصور تجربه بازی‌های نسل حاضر در مکان‌های عمومی را تداعی می‌کند. غافل از آن که جنس این تجربه فریب و کذب بی‌شرمانه‌ای از سوی تولیدکنندگان است. آن هم به هزار و یک دلیلی که بخشی از آن را خواهیم گفت.

چرا پلتفرم‌های همراه ذاتا مهندسی اشتباهی دارند؟

آواز دهل شنیدن از دور خوش است! در خانه نشته و تبلیغات کذایی فلان تولید کننده را می‌بینید که مرد خوش اقبالی را با در دست داشتن نوعی پلتفرم بازی به نمایش می‌کشد. کلی جوش می‌زنید که بلاخره مصیبت‌ها تمام شد و برای تجربه بازی‌ها دیگر لزومی ندارد که در اتاق نم کشیده و خلوتتان زانوی غم بقل گرفته و خلاصه دیگر می‌توانید حتی در محل کارتان هم ماریو بازی کنید. اما آواز دهل شنیدن از دور خوش است! وقتی پلتفرم مذکور را به دست می‌گیرید، تازه متوجه می‌شوید که ای داد بی‌داد! هزاران مصیبت بدتر از گرفتاری در کنج اتاق‌تان بر سر راه‌ قرار می‌گیرد. کنسول‌های دستی نینتندو یا مواردی نظیر همین پلی استیشن ویتا چنان شعار سر می‌دهند که انگار واقعا این مهندسی مو لای درزش نمی‌رود. اما نیم ساعت از تجربه بازی در هر مکان و هر زمان می‌گذرد که تازه متوجه می‌شوید با چه تکنولوژی بی‌مصرفی طرف هستید!

قبول داریم که داشتن کنسول‌های همراه به معنی تجربه بازی‌ها صرفا در خارج از خانه نیست و اصلا شما می‌توانید یک گوشه‌ای لم داده و بازی‌های نینتندو را تجربه کنید. اما هدف اصلی شما برای خریداری یک پلتفرم همراه، تجربه بازی‌ها در خارج از جو خانه بوده است. در غیر این صورت شما می‌توانستید کنسول‌هایی نظیر پلی استیشن و ایکس باکس را انتخاب کنید. در نتیجه باید با خودتان کنار بیایید که من این کنسول را برای تجربه بازی در خارج از خانه خریداری کرده‌ام. کنسول‌های دستی و همراه در یک ترازوی ساده وزن مصیبت‌هایشان از مزیت‌ها سنگین‌تر است. چه می‌شود اگر در یک روز آفتابی ناگهان با یک صدای رعد و برق باران گرفته و تجربه آن بازی به گند کشیده شود؟ تجربه یک بازی در ازدهام جمعیت آیا معنی خوبی دارد و جدا لذت بخش است؟ شما درحالی بازی‌های نسل حاضر را بر روی این پلتفرم‌ها تجربه می‌کنید که به طور مداوم یک چشمتان باید به شبکه خبر و برنامه هوا‌شناسی باشد. حتی اگر باران هم نبارد، بازهم دلیل نمی‌شود که نور خورشید مانع شما برای یک تجربه بی‌نقص نشود. مثلا تصور کنید که تجربه‌های آنلاین بر روی کنسولی نظیر نینتندو سوئیچ چه شرایط افتضاحی دارد! ناگهان انعکاس نور خورشید بر روی صفحه نمایش‌تان نقش بسته و ضمن کور کردن بازیکن مفلوک، تمام بند و بساط بازی را به گند می‌کشد.

اصلا تجربه بازی‌ها در خارج از خانه چه مزیتی دارد؟ جز این که ازدهام جمعیت مانع از شنیدن دیالوگ‌های ساده می‌شود. فرضا فضایی مثل اتوبوس را تصور کنید؛ کافی است که یک سرعت‌گیر در شعاع صد متری وجود داشته باشد و این درحالی است که شما در مرحله‌ای حساس از بازی‌ کردن‌تان هستید و یک لحظه غفلت شما را تبدیل به بازنده می‌کند؛ یک سرعت‌گیر صفحه نمایش کوچکتان را به هوا پرتاب کرده و سپس به زمین می‌کوبد. تصور کنید که بازی‌هایی نظیر آنچارتد چه تجربه‌های بی‌مزه‌ای خواهند بود بر روی پلتفرمی مثل پلی استیشن ویتا! و این شعار زمانی خنده‌دارتر می‌شود که می‌فهمید عوامل طبیعی تازه کوچک‌ترین مشکل شما برای تجربه بازی در خارج از جو خانه خواهد بود. کنسول‌های دستی عموما به دلیل ذات همراه بودنشان نیازمند یک باتری هستند و به دلیل شکل جمع و جورشان، تنها ۲ الی ۴ ساعت روشن باقی می‌مانند. این درحالی است که چیزی بیشتر از هفتاد درصد از مسافت‌های میان شهری (بدون احتصاب عواملی نظیر ترافیک و غیره) نیازمند زمانی بیشتر از این مقدار هستند. در نتیجه تصور آن که با داشتن یک پلتفرم همراه همیشه قادر به بازی کردن خواهید بود نیز یک خیال خام است. حال به تمامی این مشکلات اضافه کنید که کنسول‌های دستی یا همراه بالغ بر ۸۵ درصد از تجربه بازی‌ها را از شما منبع خواهند کرد. با این تفاسیر آیا همچنان شعار کنسول‌های دستی عقلانی و جذاب به نظر می‌رسد؟ همچنان ترجیح می‌دهید که در حیات خانه ماریو بازی کنید یا مانند خیلی‌ها یک هفته‌ای صبر کرده و GOD OF WAR را در خانه و در یک سکوت رویایی تجربه کنید؟

محتوا ندارند؛ انتخاب یک پلتفرم همراه به معنی از دست دادن بخش بزرگی از تجربیات نسل حاضر است!

کنسول پلی استیشن ویتا و نمونه‌های جدیدی نظیر نینتندو سوئیچ (که در یک مقاله مجزا مفصل آن را تشریح خواهیم کرد) به عنوان پلتفرم اصلی در یک خانه اصلا گزینه مناسبی نیستند. درست است که تولیدکنندگان در ابتدا خبر از پشتیبانی طولانی مدت از کنسول‌های مذکور می‌دهند، اما در حقیقت این اتفاق هیچ گاه روی نخواهد داد. خواب دیده‌اید خیر باشد! کنسول‌های دستی به واسطه مهندسی کوچک‌ و سخت افزار فوق محدودشان هیچ‌گاه نمی‌توانند پا به پای کنسول‌هایی نظیر پلی استیشن ۴ یا ایکس باکس وان گام بردارند. این یعنی حتی اگر تولید کننده هم بگوید که ما سال‌ها از آن پشتیبانی می‌کنیم، شما نباید باور کنید؛ چرا که در نهایت سخت افزار این پلتفرم‌ها خیلی زود عمرشان به پایان می‌رسد و از آن‌ جایی که حتی نزدیک به مدیوم بصری و فنی نسل هشتم هم نیستند، در نتیجه سازندگانِ بازی نیز میلی برای تولید و پورت آثارشان بر روی این پلتفرم از خود نشان نخواهند داد.

البته این کنسول‌ها معمولا چند عدد بازی خوب هم به همراه خود دارند. یعنی در هنگام خریدن پلی استیشن ویتا پیش خود می‌گویید امکان تجربه آنچارتد و خدای جنگ بر روی این پلتفرم مهیا است و چه چیزی خفن‌تر از آنچارتد بازی کردن در اتوبوس؟ (البته اشاره کردیم که چرا اصلا هم خفن نیست!) اما در نظر نگرفته‌ایم که حتی این بازی‌ها هم در بهترین حالت با تاخیری چند ماهه میزبان کنسول‌های دستی و همراه بوده‌اند. یعنی اگر چه امکان تجربه برخی بازی‌ها بر روی کنسول دستی مهیا است، اما این یعنی در حداقل‌های تعیین شده نیز شما نمی‌توانید به صورت همزمان با دیگر پلتفرم‌ها بازی‌ها را اجرا کنید و مراحل پورت عناوین مذکور بر روی کنسول‌ها و پلتفرم‌های همراه معمولا با تاخیری چند ماهه رو به رو می‌شود. در واقع به مرگ گرفته‌اند که به آنفولانزا راضی شوید! یعنی شما اگر چه قادر به تجربه آنچارتد هستید، اما نه! به این زودی‌ها دستتان به نیتن عزیز نخواهد رسید. در کنار پورت دیرهنگام بازی‌ها بر روی کنسولی نظیر پلی استیشن ویتا (به شرط پورت شدن) شما در واقع افت شدید گرافیکی را هم به جان خریده‌اید. نینتندو سوئیچ را هم مثال می‌زنم؛ به دوره‌ای بازگردید که الکترونیک آرتز تایید کرد بازی FIFA 17 برای سوئیچ عرضه خواهد شد. خبر خوشحال کننده‌ای بود، غافل از آن که نه‌تنها این ورژن از بازی در حد و اندازه دیگر نسخه‌ها نیست، بلکه از لحاظ بصری هم ضربه خورده و نهایتا هم با چندین ماه فاصله عرضه شده است.

داشتن یک پلتفرم همراه به معنی از دست دادن بخش بزرگی از تجربیات نسل حاضر است! شما هرچقدر هم که بخواهید خودتان را گول بزنید، خرید کنسولی نظیر پلی استیشن ویتا به صرفه نیست. زیرا هیچ محتوای قابل توجهی برای این گونه کنسول‌ها عرضه نمی‌شود و اگر هم بشود یا با ماه‌ها تاخیر رو به رو خواهد بود یا جلوه‌های بصری خنده داری دارد. اکنون و پس از گذشت چند سال، دیگر نه‌تنها خبری از کنسول پلی استیشن ویتا نیست، بلکه به زحمت و به ندرت عنوانی برایش معرفی خواهد شد. عناوینی که برای کنسول پلی استیشن ویتا معرفی می‌شوند هم جزو آن لحظات کنفرانس هستند که احتمالا دوست دارید بزنید جلو برود!

جلوه‌های بصری مهم است؛ چگونه منکر این قضیه شویم؟

آسمان هم زمین بیاید کسی نمی‌تواند بگوید جلوه‌های بصری از اهمیت کمی بهره می‌برد. مگر نه آن که نسل بازی‌های ویدئویی با معیار سخت افزار پیش می‌رود و اگر اکنون را نسل هشتم خطاب می‌کنیم، دلیلش همین ویژگی‌های سخت افزاری و در راس آن جلوه‌های بصری است؟ چطور می‌توان سال‌ها به تجربه بازی‌هایی پیکسلی با لبه‌های تیز و چهره‌های کم کیفیت پرداخت و وقتی به تریلرهای آنچارتد خیره می‌شوید بغض گلویتان را نگیرد؟ چه کسی از جزئیات بیشتر بدش می‌آید؟ مشکل این است که کنسول‌های همراه این ویژگی‌ را دست کم گرفته‌اند. در معماری یک کنسول همراه، جلوه‌های بصری و جزئیات بالا کوچک‌ترین نقشی ندارند. زیرا شعار اصلی این دسته از پلتفرم‌ها صرفا بازی در یک جو غریبه است و بس! که گفتیم این «جو غریبه» خودش هم کاملا ابلهانه و مسخره به نظر می‌رسد.

وقتی گوشی‌های هوشمند هستند کنسول‌های همراه را کجای دلمان بگذاریم؟

فراموش نکنید در عصری زندگی می‌کنیم که تلفن‌های همراه عملا یک رقیب سخت‌افزاری برای پلتفرم‌های مطرح گیمینگ محسوب می‌شوند. البته قطعا در این رقابت شکست می‌خورند، اما به واقع عملکرد عقلانی‌تری نسبت به پلتفرم‌های همراه دارند. موبایل‌ها در مقایسه با پلتفرم‌های همراه حکم همان قیاس پی‌سی با کنسول‌ها را دارند. یعنی اگر چه هیچ شرکتی دست به تولید محتوای انحصاری برای موبایل نمی‌زند (تقریبا)، اما مجموعا کارایی فوق العاده بیشتری دارند. کنسول‌های دستی فقط برای بازی کردن طراحی شده‌اند، اما موبایل‌ها صرفا بخش کوچکی از قابلیت‌های‌شان اجرای یک بازی است. درحالی که موبایل‌ها از تعداد بازی‌های فوق العاده بیشتری بهره می‌برند و بعد از مدتی فراموش نمی‌شوند. در نقطه مقابل ما کنسول‌های همراه را داریم که بازی‌های محدود و کم تعدادی داشته و در عین حال، پس از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود.

لپ کلام! معماری و مهندسی کنسول‌های دستی و همراه ذاتا شعارهای کذب و فریبنده‌ای هستند که این روزها بازیکنان زیادی را در دام خود انداخته‌اند. پلی استیشن ویتا فراموش شد! اکتفا به کنسول‌هایی که زود فراموش می‌شوند و از کمبود محتوا و معماری غلطی رنج می‌برند صرفا باعث می‌شود که شما یک نسل از بازی‌ها را از دست بدهید. این موضوع حتی در خصوص کنسول جدید نینتندو هم صدق می‌کند و در فرصت بعدی خواهیم گفت که چرا خریدن نینتندو سوئیچ یک اشتباه بزرگ است؛ حتی اگر کل جهان هم نظر مخالفی داشته باشد. بازی‌های ویدئویی سرگرمی‌هایی نیستند که به یک جو غریبه تعلق داشته باشند. شعار تجربه بازی‌ها در خارج از خانه درست مانند شعار اجرای یک کنسرت زنده آن هم صدها متر زیر آب است.