هفته گذشته بود که کمپانی دیزنی، بخش عظیمی از سهام کمپانی FOX را با قراردادی بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار، خرید و بدین ترتیب حق پخش تمام آثار ریز و درشت این کمپانی را از آن خود کرد. جیمز منگولد یکی از افرادی است که معتقد است این قرارداد به آینده سینما لطمه میزند.
قرارداد عظیمی که بین این دو غول صنعت سینما منعقد شد، به نوعی FOX را از دنیای سینما و تلویزیون خارج کرد و دیزنی را تبدیل به بزرگترین کمپانی مرتبط با سینما و تلویزیون کرد. این قرارداد شاید در برخی مسائل کوچک باعث امیدواری طرفداران فیلم و سریال شده باشد، ولی بیاید روراست باشیم، بخشهای ناامید کننده و نگران کننده این قرارداد به مراتب بیشت از نکات امیدوار کننده و مثبت آن است. «جیمز منگولد» (James Mangold) که همین امسال فیلم تحسین شده Logan را روانه سینماها کرد، یکی از منتقدان این قرارداد است و دلایلش برای این نگرانی هم به نظر منطقی میرسند.
کمپانی FOX صاحب حق انتشار فیلمها و سریالهای مشهور بسیار زیادی است. به عنوان مثال میتوان از مجموعه X-Men که Deadpool هم جزوی از آن حساب میشود و همینطور مجموعه Avatar نام برد. ضمن اینکه این کمپانی حق پخش محصولات دیگری مانند «چهار شگفتانگیز» (Fantastic Four) و «بیگانه» (Alien) و خیلی آثار مشهور دیگر را هم در اختیار دارد. اما FOX با وجود اینکه در بسیاری از موارد انتقادات زیادی بهش وارد شده است، ولی از یک نظر همیشه قابل احترام بوده و آن هم توانایی ریسک کردن است. به عنوان مثال میتوان به فیلم Deadpool اشاره کرد که با درجهبندی سنی R یکی از متفاوتترین آثار ابرقهرمانانه تاریخ محسوب میشود. فیلم Logan هم باز به همین صورت است. اما از طرف دیگر، کمپانی دیزنی همیشه به پولکی و ترسو بودن مشهور بوده است و هیچوقت نتوانسته مورد احترام سینما دوستان قرار بگیرد. بازسازیهای بیشمار این استودیو از آثار خودش که بعضا این بازسازیها عملا حکم کپی پیست را ایفا میکنند (کافیست به فیلم The Beauty And The Beast اشاره کنیم) اصلیترین دلیل بدنام بودن این استودیو بین سینما دوستان، و در عین حال محبوب بودنش بین عامه مردم است. موفقیتهای دیزنی و آثار غیر کلیشهای و یا نسبتا غیر کلیشهای این کمپانی اکثرا در شرایطی رقم خوردهاند که دیزنی با یک استودیو یا کمپانی دیگر همکاری کرده است. به عنوان مثال همکاریهای مشترک این کمپانی با استودیو Pixar انیمیشنهای بسیار زیبا و همکاریهای دیزنی با مارول، فیلمهای ابرقهرمانانه قابل احترامی را رقم زده است.
جیمز منگولد هم دقیقا به همین دلایل از این قراردادی که بین FOX و دیزنی منعقد شده است، نگران است. او معتقد است این قرارداد باعث کمتر شدن آثار اوریجنال هالیوود و در نهایت موجب افت کل صنعت سینما میشود. به گفته جیمز منگولد دیزنی ریسکهایی که FOX میکرد را نمیکند و در اکثر مواقع از فورمولهایی استفاده میکند که صرفا بتواند مخاطب عام را جذب کند. در ادامه بخشی از صحبتهای او را مشاهده میکنید:
اگر واقعا این قرارداد به معنی حذف FOX است، خبر بسیار ناراحت کنندهای است چون اگر خیلی ساده بخواهیم بگوییم، حذف شدن یکی از غولهای سینما و تلویزیون موجب کمتر ساخته شدن فیلم و سریال میشود. ضمن اینکه بحث کمتر شدن پروژههای ریسک دار هم وجود دارد. به عنوان مثال وقتی شما یک فیلم با درجهبندی سنی R میسازید، عملا فیلم خود را از ساخت عروسکها و اسباببازی مختلف محروم میکنید. وقتی یک فیلم با درجهبندی سنی R ساخته میشود، به این معنی است که مخاطب هدف آن، بزرگسالان هستند و مخاطب هدف برای اسباببازیها هم اصولا کودکان هستند. این بحث فروش اسباببازیهای یک فیلم یا سریال، یکی از اصلیترین منابع درامد استودیوها محسوب میشود و هرکسی حاضر به از دست دادن این منبع درامد، مخصوصا برای آثار ابرقهرمانانه، نمیشود
اما سوالی که به وجود میآید این است که آیا دیزنی حاضر به ساخت آثار واقعگرایانهتر هست یا ترجیح میدهد با ساخت آثار کلیشهای، از نظر مالی سود بیشتری ببرد؟ جواب این سوال متاسفانه واضح است و ریسکپذیر بودن چیزی نیست که دیزنی به آن معروف باشد.
خبر خوب این است که در حال حاضر دیزنی اعلام کرده که شمارههای بعدی Deadpool درجهبندی سنی R خود را حفظ خواهند کرد ولی خب Deadpool فیلمی است که امتحان خود را پس داده است و بخش اعظمی از فروش خود را به خاطر خشونت و در نهایت همین ریت R بودنش کسب کرده و حفظ کردن این درجهبندی سنی، عملا ریسک نیست. سوالی که به وجود میآید این است که آیا دیزنی حاضر است مانند کاری که FOX با ساخت Logan انجام داد و درجه سنی یکی از اصلیترین مجموعههای خودش را صرفا به خاطر شرایطی که داستان فیلم ایجاب میکرد تغییر داد، ریسک کند یا خیر. این موضوع با توجه به سابقه دیزنی، به نظر بعید میرسد ولی خب شاید بیشتر شدن آثار شاخص این کمپانی به نحوی باعث بیشتر شدن حس ریسک پذیری دیزنی هم بشود. در هر صورت باید صبر کنیم و ببینیم این قرارداد ۵۰ میلیارد دلاری به نفع سینما بوده یا به ضررش.