نقد و بررسی فیلم The Magnificent Seven ؛ هفت دلاور ناشگفت انگیز

مدتی می‌گذرد که فیلم The magnificent seven محصول ۲۰۱۶ با شمایلی اکشن و وسترن، در اختیار دوست داران این سبک قرار گرفته است. کارگردان این فیلم یعنی «آنتوان فوکوآ» (Antoine Fuqua) آثار خوب و بد زیادی را در کارنامه خود دارد. فیلمهایی نظیر «روز آموزش» (Training day) و «تیرانداز» (Shooter) شاید شناخته‌شده‌ترین فیلمهای وی نزد مخاطبان ایرانی باشند که تلویزیون نیز آنها را بارها پخش کرده است. در ادامه با گیم شات همراه باشید تا جدیدترین ساخته این کارگردان یعنی فیلم The magnificent seven را مورد نقد و بررسی قرار دهیم.

تصاویر و پیش‌نمایش‌های فیلم The magnificent seven نوید یک اثر سینمایی با حال و هوای دنیای غرب وحشی و همچنین یک اکشن پر ضرب و زور را می‌دهند. همچنین عنوان خود فیلم را می‌توان مقدمه‌ای بر یک اثر قهرمان‌محور دانست، بدین شکل که فیلم The magnificent seven احتمالا باید داستانی از هفت قهرمان شگفت‌انگیز را در دنیای غرب وحشی و اکشنی سینمایی روایت کند، با این فرض ابدا چیزی از نسخه کلاسیک این قصه نمی‌دانیم.

برای توصیف فیلم The magnificent seven از دو ویژگی بسیار کلیدی را می‌توان استفاده کرد. اولین و منفی‌ترین ویژگی این فیلم، نداشتن فرمی مناسب برای روایت قصه و شخصیت پردازی است. می‌توان ادعا کرد که این فیلم عملا نه تنها قصه جدیدی را نمی‌گوید بلکه همان قصه کلیشه‌ای و قهرمانیِ خودش را نیز به شدت بد و سطحی روایت می‌کند. شخصیتی در فیلم The magnificent seven وجود ندارد و همگی، تنها تیپ‌هایی هستند که پیشتر در سایر آثار اکشن دیده‌ایم. اما ویژگی مثبتی که شاید ساخت و تولید این فیلم را توجیه می‌کند، اکشن سینمایی است که در فضایی از جنس وسترن روی پرده سینما به نمایش می‌گذارد. از این روی می‌توان تجاری و قاعدتا پاپ‌کورنی بودن فیلم را توجیه کرد. حال باید از خود پرسید که مجموع این دو ویژگی، فیلم The magnificent seven را تبدیل به اثری خوب می‌کند یا بد؟

پلات اصلی قصه فیلم The magnificent seven بسیار تکراری و کلیشه‌ای است. فیلم از سکانسی شروع می‌شود که نقشِ منفی قصه را در حال قتل، غارت و تصاحب شهری کوچک مشاهده می‌کنیم. دو تن از بازماندگان این شهر برای بازپس‌گیری آن نزد قهرمان اصلی فیلم حاضر می‌شوند تا با استخدام وی، یک نبرد خیر علیه شر را کلید بزنند. در میان راه افراد متعددی با ویژگی‌های مختلفی به این گروه اضافه می‌شود تا رفته رفته گروه هفت شگفت انگیزِ مورد ادعای قصه کامل شود. هیچ عنصر منحصر به فرد و جدیدی در چنین قصه‌ای وجود ندارد و متاسفانه، روایت قصه نیز به هیچ عنوان درگیرکننده نمی‌شود.

اگر به دنبال وجهی دراماتیک، قصه‌گو و قهرمان محور در فیلم The magnificent seven باشید، به شدت ناامید خواهید شد. «چرا» قهرمان اصلی با دو بازمانده همراه می‌شود، «چرا» و بر اساس «چه» محرکی باقی افراد به این گروه ملحق می‌شوند و بسیاری از چراهای دیگر عملا پرداختی در قصه ندارند و حتی خود فیلم نیز فرصتی را برای هضم این «چرا»ها نمی‌دهد. علت این است که فیلم می‌خواهد خیلی سریع خودش را به سکانس‌های درگیرکننده و اکشن برساند. بنابراین باید دل به بی‌منطقیِ روایت قصه سپرد و با آن جلو رفت. از طرفی فرم معرفی و شکل دادن به قهرمان‌های فیلم The magnificent seven اصلا مناسب نیست. قهرمان‌های قصه به شکل شگفت انگیزی معرفی و به گروه اضافه می‌شوند ولی ابدا «شگفت انگیز» نمی‌شوند. قهرمان اصلی فیلم یعنی «چیزلم» (Denzel Washington) با یک سکانس اکشن وارد قصه می‌شود ولی هرچه‌قدر که فیلم جلو می‌رود، شخصیت مورد نظر تا انتهای فیلم تخت و بی‌چالش باقی ‌می‌ماند. وقتی اولین شگفت انگیز فیلم The magnificent seven اصلا شگفت انگیز نمی‌شود، نباید چنین انتظاری را از سایر قهرمان‌ها داشت.

یک هفت‌تیر کش ماهر را داریم که تردستی بلد است، یک مبارز آسیایی داریم که متخصص نبرد با چاقو است، یک بازمانده جنگ را داریم که تک تیرانداز ماهری است و باقی قهرمان‌ها را نیز می‌توان به همین شکل در چند جمله کوتاه توصیف نمود. فیلم The magnificent seven ابدا شخصیتی به معنای جدی‌اش ندارد بلکه همگی تیپ‌هایی هستند که پیشتر در آثار هالیوودی دیده‌ایم. برای وجه تشابه، کافی است فیلمهای ابرقهرمانی چند سال اخیر را به یاد آورید. در آنها چند تیپ از ابرقهرمان‌ها را داریم که تنها ویژگی‌های ظاهری و جنگجویانه خود را در فیلم به رخ می‌کشند ولی هیچگاه شخصیت‌پردازی به معنای جدی و عمیق ندارند. در فیلم The magnificent seven نیز همین است تنها با این تفاوت که قهرمان‌ها، لباس ابر قهرمانی بر تن ندارند و در عصر هفت‌تیرهای شش لول مبارزه می‌کنند. البته باید این موضوع را در نظر داشت، تنها چیزی که می‌تواند نقش‌ها را کمی به شخصیت بودن نزدیک کند، بازیگران فیلم است. انتخاب درست و به جای بازیگران شاید تنها چیزی باشد که این قهرمان‌های نا شگفت انگیز را قابل تحمل می‌کند.

با تمام این اوصاف، تنها یک ویژگی می‌تواند فیلم The magnificent seven را نجات داده و قابل تحمل کند و آن هم نمایش صحنه‌های اکشن با ریتمی مناسب، تدوین عالی و قاب‌بندی‌های بی نظیر است. اساسا این صحنه‌های اکشن است که با چنین نمایشی سینمایی، می‌تواند فیلم را تا حدی قابل تحمل کند، هرچند خیلی نمی‌توان انتظار تعلیقی جدی را در بعضی سکانس‌ها داشت. فیلم The magnificent seven در اغلب مواقع، قهرمان‌های خود را از کشته شدن در امان نگه می‌دارد. از این روی هیچگاه نمی‌توان خطری جدی را متوجه آنها دانست و از این پس، حس تعلیق تا حدی نابود می‌شود. از طرفی هنگامی که تعدادی از این قهرمان‌ها در سکانس نهایی کشته می‌شوند، فیلم خیلی سریع از کنار آنها عبور می‌کند.

فیلم The magnificent seven یک قصه‌گوی بد است، فاقد هرگونه شخصیت ولی یک اکشن عالی و پر جنب و جوش را با تدوینی فوق‌العاده به نمایش می‌گذارد. اما ماحصل اینها، اساسا حسی را در مخاطب درگیر نکرده و شاید زیاده روی در بعضی از بخشهای اکشن فیلم، وی را از دیدن ادامه آن منصرف کند. هنگامی که طرفین خیر و شر در یک فیلم، بهتر و عمیق‌تر پرداخت شده باشند، لذت بهتر و بیشتری از اکشن‌ها نصیب مخاطب می‎شود ولی افسوس که در این فیلم اینگونه نیست. فیلم The magnificent seven عملا یک اکشن بی مغز و یک اثر تماما پاپ‌کورنی است. فیلم «تیرانداز» یکی از ساخته‌های قبلی همین کارگردان به مراتب از نظر روایت داستان و شخصیت‌پردازی در جایگاه بهتری قرار دارد. اگر آنچنان که باید سخت‌گیرانه به تماشای فیلم ننشسته باشید، احتمالا فیلم The magnificent seven را برای یک تفریح چند ساعته تحمل کرده‌اید ولی اگر مانند من با انتظار تماشای یک «شگفت انگیز» به سراغ آن رفته باشید، حتما ناامید خواهید شد.