نقد و بررسی فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle با قواعد یک بازی در دنیای سینما

مخاطب فیلم Jumanji دقیقا چه کسی است؟ ما با اثری روبه رو هستیم که در یک نگاه برای رنج سنی بزرگسال به اندازه کافی هیجان‌انگیز نیست. در عین حال فیلم Jumanji صحنه‌هایی دارد که تماشای آن برای جوانان هم مناسب نیست. اما چرا این فیلم همچنان قابل احترام است؟

فیلم Jumanji روایت سریع اما منظمی دارد. مخاطب با توالی اتفاقاتی روبه رو است که به طور مداوم در ترشح هورمونی مور مور کننده موفق ظاهر می‌شود. حس شوخ‌طبعی فیلم Jumanji دوست‌داشتنی و در عین حال موجب سرگرم کنندگی آن است. مشکل اساسی زمانی رخ می‌دهد که ما عملا مخاطب اثر را نمی‌شناسیم. نوعی ابتذال اخلاقی در رگ‌های فیلم جریان دارد که تماشایش برای نوجوانان مناسب نیست. فیلم سرشار از شوخی‌های جنسیتی بوده و در عین حال برای بزرگسالان نیز ساخته نشده است. در نتیجه سکانس‌هایی که برای نوجوانان مناسب بوده احتمالا برای مخاطبین سنین بالاتر اوضاع متفاوتی دارد و بر عکس آن نیز صدق می‌کند؛ صحنه‌هایی که برای بزرگسالان مناسب است احتمالا برای تماشای نوجوانان ساخته نشده و این موضوع نه‌تنها مرتبط با انتخاب بازیگران فیلم بوده، بلکه بخش بزرگی از ماهیت فیلم را شامل می‌شود.

تماشای فیلم jumanji: Welcome to the Jungle که در ادامه ما آن را به اختصار Jumanji می‌خوانیم تجربه‌ای ارزشمند در میان بلاک‌‌ باسترهای هالیوودی است. فیلمی خانوادگی که علی رغم وفادار نبودن به هویتش تاحدودی بانمک و سرگرم کننده است. شاید بتوان گفت که بزرگ‌ترین ویژگی Jumanji جنبه‌های طنز آمیز آن باشد؛ چرا که در غیر این صورت سایر مضامین اثر کاملا غیر قابل اعتمادند و فیلم را بیشتر شبیه به باقی بلاک‌ باسترهای معمولی بازار می‌کنند. فیلم نه به اندازه کافی جنبه‌های معمایی و درگیر کننده آثار مشابه خود را دارد، نه سکانس‌های ماجراجویانه‌اش به خوبی کارگردانی شده است و نه پایان مبهمی دارد. کاملا هم برعکس بوده و پایان فیلم به طور قاطعانه قابل پیش‌بینی و تک بُعدی است.

به عنوان یک فیلم ماجراجویانه که قواعد خاص خودش را برای دنیای اطرفش تعریف می‌کند، Jumanji کاملا قابل احترام و سرگرم کننده است. اما در حقیقت نه کمکی به این ژانر از فیلم‌ها می‌کند و نه نکته به داشته‌هایشان اضافه خواهد کرد. برخی ویژگی‌های ثابت این دسته از آثار صرفا در فیلم Jumanji به روش‌های مختلفی تکرار شده‌اند و به کمک برخی شخصیت‌ها و مضامین طنزآمیزش تعالی یافته‌اند. حقیقت آن است که ما داستان‌های مشابه به سناریوی Jumanji را پیش‌تر هم دیده بودیم و این فیلم در بهترین حالت صرفا ادای دینی به موفقیت آثار قدیمی این ژانر است.

داستان فیلم Jumanji در رابطه با گروهی از نوجوانان است که هر یک به دلایل خاصی توسط مدیران مدرسه تنبیه می‌شوند. تا جایی آن‌ها می‌بایست یک روز سخت را در زیرزمین‌های متروک و خاک گرفته دبیرستان بگذرانند. وقتی یک جعبه بازی‌های ویدئویی که خود معلوم نیست چگونه سر از زیرزمین یک دبیرستان درآورده به سمت شخصیت‌های داستان چشمک می‌زند، آن‌ها تصمیم می‌گیرند که دو شاخه را به برق بزنند تا اوضاع نا به سامان فعلی را تاحدودی بهبود ببخشند. همین اتفاق آن‌ها را وارد دنیایی می‌کند که کاملا بر اساس قواعد یک بازی ویدئویی طراحی شده و هرکدام از شخصیت‌ها به عنوان کاراکتری از دنیای Jumanji وارد بازی شده‌اند. حال آن‌ها خواسته یا ناخواسته میزبان حوادث غیر قابل پیش‌بینی دنیای اطرافشان هستند و هر یک تنها سه مرتبه می‌توانند از دور حذف شده و به میدان بازگردند. در نتیجه ماجراجویی آن‌ها در ظاهر و شکل جدیدشان دنبال می‌شود تا سرانجام به پایان قابل پیش‌بینی فیلم منجر شود.

معمولا نسبت به آثار این‌چنینی جذب نمی‌شوم و شاید به همین دلیل است که در عین محبوبیت بسیار زیاد فیلم Jumanji 1955 به سراغ آن نرفتم و هنوز هم تماشایش نکرده‌ام. اما در حال حاضر یقین دارم که برای تماشای فیلم jumanji: Welcome to the Jungle هیچ نیازی به تماشای نسخه قدیمی آن وجود ندارد و در واقع این دو فیلم هم اصلا دنباله یکدیگر نیستند. موضوعی که احتمالا باعث می‌شود شما به فیلم Jumanji جذب شوید در وهله اول بازیگری فوق العاده «کوین هارت» است و دوم، برخی ویژگی‌های خلاقانه اثر که نمی‌توانید آن را نادیده بگیرید. کوین هارت پیش از این نیز توانایی فوق العاده خودش را در خلق مضامین طنزآمیز نشان داده بود و او صرفا قابلیت‌هایش را در فیلم Jumanji به نمایش گذاشته و موفقیت‌هایش را تکرار می‌کند.

شخصیت اصلی فیلم که مطمئن نیستم باید نام آن را «دکتر بریواستون» بدانم یا نه توسط «دواین جانسن» معروف نقش آفرینی شده است. بازیگری که این روزها برای هالیوود و اکثر فیلم‌های بلاک باستری‌اش حسابی پول جمع می‌کند و به جیب خالقان اثر می‌ریزد. اگر چه عقیده دارم حضور دواین جانسن در فیلم Jumanji نه تاثیر مثبتی داشته و نه جنبه غیر قابل تحملی به آن بخشیده است. در عین حال که ترجیح می‌دهم دواین جانسن را در یک فیلم طنز کمتر ببینم؛ چه بسا که ظاهر شخصیت منفی داستان به چهره و وضعیت جسمانی دواین جانسن تناسب بیشتری دارد. به نظر نمی‌آید که عوامل سازنده توجهی به شخصیت‌های فیلم داشته باشند (گر چه کمبودی هم احساس نمی‌شود) چرا که پردازش به کاراکترهایی نظیر دکتر برواِستون تاحدودی فشرده شده‌ و صرفا در چند دیالوگ ساده محدود بوده‌ است. سناریو فرصت زیادی به پرورش این شخصیت‌ها نمی‌دهد و در اکثر مواقع شخصیت پردازی نیمه کاره رها می‌شود و به نظر نمی‌آید که مهره‌های داستان تکامل یافته باشند. زیرا در انتها وقتی به پایان کار می‌رسید ترک کردن شخصیت‌ها کار بسیار ساده‌ای خواهد بود. این موضوع در عین حال که ناامید کننده است برای فیلم Jumanji ضروری به نظر می‌رسد و در نتیجه نمی‌توانم از آن به عنوان یک نکته منفی یاد کنم.

در میان سیل اتفاقات قابل پیش‌بینی و عملکرد معمولی بالغ بر هشتاد درصد بازیگران، «کوین هارت» و «جک بلک» یک تنه بار طنز و شوخ‌طبعی فیلم را به دوش کشیده و این‌ور و آن‌ور برده‌اند. نیمی از مهم‌ترین دلایل عملکرد خوب جک بلک در نقش خود به لوس نبودن نمایش‌هایش خلاصه می‌شود. او اصلا هویت اصلی‌ شخصیت‌اش (در اینجا منظور کاراکتر پیش از ورود به دنیای جومانجی است) را درگیر روند بازیگری‌ نمی‌کند و همین معمولی بودن‌های او در مواجه با بسیاری از اتفاقات داستان حسابی اوضاع را بانمک می‌کند. خلاف این موضوع در رابطه با کوین هارت جواب داده است و او با بهره‌گیری از هویت اصلی خود در نقش «موز فینبار» حسابی خوش می‌درخشد. در این بین «کارن گیلان» در نقش «راند‌هوس» نمایشی معملوی را به دوربین‌ها هدیه می‌دهد. البته در مواردی لوس بودن شخصیت راندهوس فضای فیلم را ترش می‌کند، اما در مجموع لازم و ضروری به نظر می‌رسد. دواین جانسن هم تقریبا تیپ مشابهی از بازیگری در فیلم‌های اخیر خود را با کمی چاشنی طنز به نمایش می‌گذارد که اگر چه مناسب نیست، اما جلوه نامطلوبی هم ندارد.

جادوی فیلم Jumanji برای رضایت‌بخش جلوه دادن خود جنبه‌های سرگرم کننده بودن فیلم است. از آن دسته آثاری که احتمالا برای دقایقی گذر زمان را برای‌تان تندتر می‌کند و مجموعا فیلمی است که تماشایش در سالن سینما توسط اعضای خانواده لذت بخش خواهد بود. منتها یکی از اساسی‌ترین مشکلات فیلم هم مرتبط با همین موضوع است که در واقع با نکات مثبت اثر گره می‌خورد. چنان چه در مقدمه نیز اشاره کردیم، فیلم برای گروه خاصی تولید نشده و در عین حال یک سری ویژگی‌هایی را در خود دارد که با روحیه عام در تضاد است. برای مثال اگر نوجوانی به پای تماشای آن بنشیند با برخی از سکانس‌های بزرگ‌ سالانه و نامطلوبی رو به رو می‌شود. در عین حال فضای فیلم برای بزرگ‌سالان هم مناسب نیست. فیلم Jumanji نشان می‌دهد که اگر چه کاراکترهای اصلی در بدن‌ها و نام‌های جدیدی جای گرفته‌اند، اما رفتار یک نوجوان دبیرستانی در اعمال‌شان می‌جوشد و در عین حال آن‌ها قابلیت‌های جدیدی دارند و حتی بعضی‌هایشان با خوردن بخش کوچکی از یک کیک می‌میرند!

در مجموع «جیک کاسدان» در جایگاه کارگردان فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle توانسته از این دنباله مستقل یک اثر تماشایی و لذت بخش بسازد. فیلمی که در تمامی لحظاتی می‌تواند لبخند ملموسی بر لب‌هایتان بنشاند و رضایت نسبی را به شما هدیه دهد. بازیگرانی نظیر جک بلک و کوین هارت تقریبا بزرگ‌ترین نقطه قوت تیم بازیگری فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle تلقی می‌شوند. فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle ایرادات غیر قابل انکاری دارد که تک تک آن‌ها با لحظات خوب و خنده‌داری گره خورده‌اند تا در مجموع برای دقایقی نسبتا طولانی شما را سرگرم کنند. برای کسانی که در سیل آثار بلاک‌باستری و هالیوودی حال حاضر به دنبال گزینه‌های خوب می‌گردند تا وقتشان را در جای درستی هزینه کنند، تماشای فیلم Jumanji: Welcome to the Jungle اقدامی کاملا عقلانی و درست به نظر می‌رسد. اما برای کسانی که به تقسیم کردن لحظاتشان با چنین آثاری عادت ندارند، فیلم Jumanji قرار نیست معجزه کند. با تمامی این اوصاف باید تصمیم بگیرید که جزو کدام دسته از مخاطبین بالا هستید.