شانزده فیلم برتر کارگردانان زن

همواره در هر حرفه‌ای به دلایل سیاسی یا اجتماعی زنان با مشکلات متعددی مواجه شده و موانع زیادی جلوی آن‌ها سبز می‌شود و سینما نیز از این مسئله مستثنا نیست. این مطلب به کارگردانان زن اختصاص دارد که بی‌شک برای موقعیت امروز خود به سختی جنگیده‌اند. 

فیلم Wonder Woman به کارگردانی «پتی جنکینز» (Patty Jenkins) با نقدهای مثبت و فروش فو‌ق‌العاده خود بر سر زبان ها افتاده و بار دیگر به دنیا چیزی را یادآوری کرد که کاترین بیگلو (Kathryn Bigelow) در سال ۲۰۱۰ با برنده شدن جایزه بهترین کارگردانی در مراسم اسکار یادآوری کرده بود، کارگردانان زن نیز می‌توانند فیلم بسازند و خوش بدرخشند. امری که حتی نباید نیازی به یادآوری داشته باشد. بدون شک زنان در طول تاریخ تاثیرات بزرگی بر روی سینما داشته‌اند.

ما تنها به منظور ارائه‌ چند نمونه، لیستی از شانزده فیلم برتر کارگردانان زن برای مخاطبان سایت آماده کرده‌ایم.

۱۶. Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles

«شانتال آکرمن» (Chantal Akerman) کارگردان اهل بلژیک در سال ۱۹۷۵ فیلم «ژان دیلمان» را ساخت. فیلم روایتی سه ساعته از سه روز از زندگی مادری با بازی استثنایی «دلفین سیریگ» (Delphine Seyrig) است. مادری تنها که زندگی روتین‌وار خود را (پخت و پز، شست و شو، خرید و …) در جلوی چشم بیننده می‌گذراند و برای امرار معاش خود و پسرش مردان مختلف را به خانه‌ی خود راه می‌دهد. فیلم ژان دیلمان پس از اکران به یک فیلم کالت تبدیل شد و مجله نیویورک تایمز آن را اولین شاهکار یک سینماگر زن خواند.

۱۵. Clueless

«ایمی هکرلینگ» (Amy Heckerling) با ساختن این فیلم توانست لقب ناجی فیلم‌های تینیجری (نوجوان پسند) را به خود اختصاص دهد. فیلم Clueless در دهه نود میلادی اکران شد، دهه‌ای پر از فیلم‌های تینیجری بی‌کیفیت که نتوانسته بود مانند دهه‌ی پیشین خود، فیلم‌هایی با کیفیتِ خوبی مثل The Breakfast Club و Ferris Bueller’s Day Off تولید کند. اما ایمی هکرلینگ جلوی این سقوط را گرفت. «شر هاراویتز» شخصیت اصلی فیلم Clueless در واقع همان اِما در کتابی با همین نام از جین آستن است. شر، نوجوانی به ظاهر سطحی است که سعی می‌کند به دوستانش در رسیدن به عشق کمک کند. امری که خود شر در آن چندان موفق نبوده است.

فیلم با فروش خوب خود در گیشه و بدست آوردن دل منتقدان همواره یکی از بهترین ها در ژانرش محسوب می‌شود.

۱۴. Breathe

دومین فیلم بلند بازیگر و کارگردان فرانسوی، «ملانی لوران» (Melanie Laurent) بر اساس کتابی با همین نام از «ان-سوفی براسمه» (Anne-Sophie Brasme) است. فیلم نگاهی روانشناختی به رابطه دوستی دو دختر نوجوان با بازی «ژوزفین ژاپی» (Josephine Japy) و «لو دولاژ» (Lou de Laage) است که پس از مدتی حالتی مریض‌‌گونه و خطرناک به خود می‌گیرد. نکته مهم در مورد فیلم Breathe این است که تقریبا همه منتقدین به تحسین آن پرداختند.

۱۳. The Babadook

 نویسنده، بازیگر و کارگردان استرالیایی، «جنیفر کنت» (Jennifer Kent) در سال ۲۰۱۴ اولین فیلم بلند سینمایی خود را ساخت. اکران «بابادوک» در استرالیا با موفقیت چندانی روبه رو نشد، اما پس از به اکران در آمدن آن در فستیوال فیلم ساندنس، با استقبال فوق‌العاده مردم و منتقدین روبه رو شد و توانست با بودجه‌ی دو میلیون دولاری خود، هفت و نیم میلیون دلار فروش کند. فیلم که در ژانر وحشت است راجع به مادر بیوه‌ای با بازی «اسی دیویس» (Essie Davis) است که متوجه می‌شود هیولایی که پسر کوچکش ادعا می‌کند از کتاب داستان وارد خانه آن‌ها شده‌است حقیقت دارد.

۱۲. Selma

یکی از پر سر و صدا ترین و تحسین برانگیزترین فیلم‌های سال ۲۰۱۴، فیلم «ایوا دوورنی» (Ava DuVernay) کارگردان سیاهپوست آمریکایی بود. «سلما» یک فیلم درام و تاریخی است که تلاش‌ها و مبازرات مارتین لوتر کینگ با بازی «دیوید اویلو» (David Oyelowo) برای بدست آوردن حقوق شهروندی برای سیاهپوستان (از جمله حق رای) را به تصویر می‌کشد. سلما در سه رشته بهترین فیلم درام، بهترین کارگردانی و بهترین بازیگری نامزد و در بخش بهترین ترانه اصلی برنده جشنواره گولدن گلوب شد. این فیلم همچنین در هشتاد و هفتمین جشنواره اسکار نامزد دریافت بهترین ترانه و بهترین فیلم شد.

۱۱. Me and You and Everyone We Know

«من و تو و همه کسانی که می‌شناسیم» (Me and You and Everyone We Know) اولین فیلم بلند نویسنده و کارگردان آمریکایی «میراندا جولای» است که خود او نیز در آن بازی می‌کند. داستان فیلم راجع به مردی مطلقه به نام ریچارد با بازی «جان هاکز» (John Hawkes) است که سعی دارد بار دیگر عشق بورزد، اما خاطرات تلخ ازدواج اولش به او از لحاظ احساسی لطمه زده‌ است. جولای خود در نقش کریستین، زنی هنرمند که برای امرار معاش راننده تاکسی است و ریچارد از او خوشش آمده ظاهر می‌شود. فیلم جولای برنده جایزه دوربین طلایی از جشنواره کن شد و «راجر ابرت» (Roger Ebert) منتقد به نام و مشهور آمریکایی فیلم را در رتبه پنجم لیست بهترین فیلم های دهه قرار داد.

۱۰. Wonder Woman

«پتی جنکینز» (Patty Jenkins) کارگردان آمریکایی Wonder Woman که این روزها نامش بر سر زبان‌ها افتاده است با ساخت فیلم ابرقهرمانانه که به چشم منتقدین و همینطور در گیشه قهرمانانه عمل کرد به طوری ناجی فیلم های کمپانی DC محسوب می‌شود. زن شگفت‌انگیز با بازی «گل گدوت» (Gal Gadot) شخصیت محبوب کامیکی هست و قبل از اینکه یک ابرقهرمان باشد، پرنسس قبیله آمازون بود که در جزیره‌ای به نام تمیسکیرا زندگی می‌کرد و در آنجا آموزش می‌بیند تا به جنگجویی زبردست تبدیل شود. با پیدا شدن یک خلبان آمریکایی با بازی «کریس پاین» (Chris Pine) و صحبت های او از جنگ هایی که در دنیای بیرون از جزیره در حال اتفاق است، مسیر زندگی دایانا تغییر می‌کند.اکثر منتقدین در هنگام صحبت درباره فیلم، بازی خوب گدوت و پاین را تحسین کرده‌اند. خبر خوب این است پس از موفقیت عظیم فیلم، جنکینز برای کارگردانی قسمت دوم آن نیز انتخاب شد.

۹. The Kids Are Alright

فیلم کمدی درام «بچه‌ها حالشان خوب است» به کارگردانی «لیسا چولودنکو» (Lisa Cholodenko) نگاهی به زندگی یک زوج همجنس‌گرا در آمریکای معاصر دارد. داستان این فیلم درباره دو زن همجنسگرا به نام‌های نیک با بازی «آنت بنینگ» (Annette Bening) و جولس با بازی «جولیان مور» (Julianne Moore) و فرزندان آن‌ها جونی با بازی «میا واسیکوسکا» (Mia Wasikowska) و لسر با بازی «جاش هاچرسون» (Josh Hutcherson) است که از روش تلقیح مصنوعی به دنیا آمده‌اند. بچه‌ها داستان ما به دنبال پدر واقعی خود (پال) با بازی «مارک رافولو» (Mark Ruffalo) می‌گردند تا او را پیدا می‌کنند. مشکلات از زمانی شروع می‌شود که لسر و جونی پال را به خانه‌شان دعوت می‌کنند. فیلم نامزد دریافت چهار جایزه اسکار شد و در لیست بهترین فیلم های سال بسیاری از منتقدین برجسته قرار گرفت.

۸. Whale Rider

این فیلم نیوزلندی ساخته‌ی «نیکی کارو» (Niki Caro) روایت داستان مائوری با بازی «کشا کسل هیوز» (Keisha Castle-Hughes) است که آرزو دارد روزی رئیس قبیله‌شان بشود. پدربزرگ او اما، بر این اعتقاد است که این کار تنها برای مردان امکان پذیر است. هیوز برای فیلم Whale Rider نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر زن شد. او قبل از «کونزنی والیس»‌ (Quvenzhané Wallis) کوچکترین نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر زن محسوب می‌شد.

۷. The Hurt Locker

فیلم جنگی The Hurt Lockerبه کارگردانی «کاترین بیگلو» (Kathryn Bigelow) در سال ۲۰۰۹ اکران شد و قلب همگان را لرزاند. داستان فیلم حول سه سرباز با بازی «جرمی رنر» (Jeremy Renner)، «آنتونی مک‌کی» (Anthony Mackie) و «برایان گراتی» (Brian Geraghty) است که در عراق مأمور خنثی کردن بمب‌های جاده‌ای هستند که شورشیان عراق در معابر سطح شهر کار می‌گذارند. با نزدیک شدن به پایان دوره‌ی خدمت و رسیدن به هفته‌های پایانی آن، این سه با موقعیت‌های خطرناکی روبه رو می‌شوند که هر کدام ممکن است زندگی آن‌ها را به پایان برساند. فیلم نامزد دریافت نه جایزه اسکار شد و موفق به برنده‌ شدن شش جایزه شد. یکی از جوایز بهترین کارگردانی بود که برای اولین بار به یک کارگردان زن تعلق گرفت.

۶. American Psycho

کمدی سیاه American Psycho به کارگردانی «مری هررون»‌ (Mary Harron) با بازی «کریستین بیل» (Christian Bale) در نقش پتریک بیتمن بر اساس کتابی به همین نام، یکی از پر سر و صداترین فیلم‌های سال ۲۰۰۰ بود. فیلم داستان بیتمن، مردی خوش‌ قیافه و ثروتمند است که راز بزرگی در زندگی‌اش دارد. او یک قاتل سریالی است. کارگردانی این فیلم در ابتدا به «دیوید کراننبرگ»‌ (David Cronenberg) پیشنهاد شد، اما این امر تحقق نیافت. پس از کراننبرگ، هرون انتخاب شد اما برای مدت کوتاهی مری هررون و کریستین بیل کنار گذاشته شدند و «اولیور استون» و «لیوناردو دیکاپریو» سر کار آمدند اما پس از اینکه دیکاپریو این فیلم را برای بازی در The Beach رها کرد مری هررون و کریستین بیل بار دیگر بازگشتند. از دیگر بازیگران این فیلم می‌توان به «ریس ویدرزپون» (Reese Witherspoon) و «جرد لتو» (Jared Leto) اشاره کرد.

۵. Toni Erdmann

«مارن آده» (Maren Ade) کارگردان آلمانی با آخرین فیلمش، Toni Erdmann، تحسین همگان را برانگیخت. فیلم «تونی اردمن» در هشتاد و نهمین جشنواره اسکار نامزد بهترین فیلم خارجی زبان بود و بسیاری فیلم آده را مستحق دریافت جایزه می‌دانستند، اما در انتها فیلم فروشنده اثر فرهادی جایزه را کسب کرد. تونی اردمن داستانی کمدی درام دارد و روایت مردی است که سعی دارد رابطه‌ی بین خود و دخترش را ترمیم کند و به او نزدیک تر شود. فیلم در سال ۲۰۱۶ در بین لیست بهترین فیلم‌های سال بسیاری از منتقدین قرار گرفت و مجله «سایت اند ساوند»‌ (Sight & Sound) از آن به عنوان بهترین فیلم ۲۰۱۶ یاد کرد.

۴. Away From Her

Away From Her نام اولین فیلم بلند «سارا پالی» (Sarah Polley) بر اساس داستانی کوتاه از نویسنده سرشناس کانادایی «آلیس مونرو» است. فیلم روایت زوجی با بازی «جولی کریستی» (Julie Christie) و «گوردون پینسنت» (Gordon Pinsent) است. پس از اینکه شخصیت کریستی گرفتار بیماری آلزایمر می‌شود تصمیم می‌گیرد در آسایشگاه زندگی کند. او پس از مدتی تمام خاطراتش با همسرش را فراموش می‌کند و وارد رابطه‌ی عمیقی با یکی از هم آسایشگاهی هایش می‌شود. فیلم Away From Her در هشتادمین دوره مراسم اسکار نامزد دریافت دو جایزه بهترین فیلم‌نامه اقتباسی برای پالی و بهترین بازیگر زن برای کریستی شد.

۳. We Need to Talk About Kevin

«لین رمزی»‌ (Lynne Ramsay) که به تازگی در هفتادمین جشنواره فیلم کن توانست جایزه بهترین فیلم‌نامه را برای تازه‌ترین فیلم خود یعنی You Were Never Really Here بدست بیاورد در سال ۲۰۱۱ فیلم «باید درباره کوین صحبت کنیم»‌ را کارگردانی کرد. سومین فیلم بلند این کارگردان اسکاتلندی توانست تحسین منتقدین و تماشاگران را برانگیزد. این فیلم ژانری روان‌شناختی دارد و شخصیت اوا با بازی «تیلدا سوینتون» (Tilda Swinton) را به تصویر می‌کشد که سعی دارد با کارهای وحشتناکی که پسرش مرتکب شده دست و پنجه نرم کند. بازی سوینتون در این فیلم برای او نامزدی در چند جشنواره از جمله گلدن گلوب و بفتا را بدست آورد.

۲. The Piano

«جین کمپیون» (Jane Campion) که در جشنواره کن امسال با سریال Top of The Lake خوش درخشید، کارگردان نیوزلندی بسیار موفقی است که فیلم‌هایش در اقصی نقاط جهان با تحسین روبه رو شده‌اند. فیلم The Piano یکی از شناخته شده‌ترین فیلم‌های کمپیون محسوب می‌شود. فیلم داستان پیانیستی لال به نام ایدا با بازی «هالی هانتر» (Holly Hunter) و دخترش با بازی «آنا پاکویین» (Anna Paquin) را روایت می‌کند که پس از سفری طولانی در ساحلی در نیوزیلند به همراه پیانوشان رها شده‌اند. ایدا برای ازدواج به مردی نیوزیلندی با بازی «سم نیل» (Sam Niell) فرستاده شده‌است، اما در این بین رابطه‌ای بین ایدا و مردی دیگر با بازی «هاروی کایتل» (Harvey Keitel) شکل می‌گیرد. کمپیون برای این فیلم اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی را کسب کرد. او همچنین نخل طلا فستیوال کن را برای این فیلم بدست آورد.

۱. Lost In Translation

نمی‌توان از کارگردانان زن صحبت کرد و «سوفیا کاپولا» (Sofia Coppola) را فراموش کرد. کارنامه کاپولا بی‌شک کارنامه‌ای قوی است اما نقطه‌ی عطف آن فیلم «گمشده در ترجمه» (Lost In Translation) است. کاپولا سه سال پس از موفقیت اولین فیلم بلندش The Virgin Suicides دست به ساخت گمشده در ترجمه زد. فیلم داستان بازیگری میانسال با بازی «بیل موری» است که در هتلی در توکیو با دانشجویی با بازی «اسکارلت جوهانسون» آشنا می‌شود. این فیلم پس از اکران با استقبال گرم مردم و منتقدین مواجه شد و در لیست بهترین فیلم‌های سال قرار گرفت. امروزه از فیلم گمشده در ترجمه به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سده بیستم نام می‌برند. گمشده در ترجمه توانست در هفتاد و ششمین دوره جشنواره اسکار، جایزه بهترین فیلم‌نامه را برای کاپولا به ارمغان بیاورد.