از آنجایی که صنعت بازیهای ویدیویی یکی از پرسودترین رسانههای سرگرمی در دنیا به شمار میرود، هر روزه شاهد به وجود آمدن و کنسل شدن هزاران ایده هستیم که برخی از آنها مورد توجه قرار گرفته و برخی از این ایدهها اصلا به واقعیت تبدیل نمیشوند. شاید بخش زیادی از این ایدهها بتوانند در فرمهای محتلف به بازیها راه پیدا کنند، اما به خاطر برخی از مسائل و تصمیم گیریها، در این صنعت فرصتهای ناب زیادی کاملا از دست رفتهاند.
همانطور که احتمالا موافق هستید، بازیکنها (گیمرها) حافظه نسبتا قوی داشته و همیشه خواهان بهترین چیزها هستند، به این معنی که اگر احیانا مشکلی در یک بازی (پایان بد، داستان ناقص، فروش ضعیف و…) و یا یکی از شرکتهای بازیسازی به وجود بیاید، بازیکنها هیچ وقت آن را فراموش نکرده و همیشه از آن به عنوان یک ناامیدی یاد میکنند.
در ادامه به قسمت اول از ۱۲ فرصت از دست رفته در صنعت بازیهای ویدیویی که میتوانستند از پتانسل خود به خوبی استفاده کرده و به شاهکاری در این صنعت تبدیل شوند، میپردازیم:
- No Man’s Sky
سازندان بازی No Man’s Sky که از آن به عنوان اولین بازی open-galaxy نیز یاد میشود، در ابتدا و تا قبل از انتشار این عنوان ادعا داشتند که بازی آنها دارای فرمولی پیچیده و تصادفی است که میتواند ۱۸ کوانتیلیون (جلوی عدد ۱۸ دقیقا ۱۸ صفر اضافه کنید تا به عمق قضیه پی ببرید) سیاره را خلق کند و هر کدام از این سیارهها، موجودات، اکوسیستم، دریا، غار، چشم انداز، آب و هوا، داستان و… مخصوص به خودشان را خواهند داشت و با یکدیر متفاوت خواهند بود.
طبق گفتههای سازنگدان این بازی از بخش چند نفره نیز پشتیبانی کرده و بازیکنان میتوانند در طول جریان بازی یکدیگر را به صورت تصادفی ملاقات کنند، البته رخ دادن چنین اتفاقی با توجه به ماهیت تصادفی بازی بسیار بسیار کم است. علاوه براین، بازیکنان میتوانند در نبردهای فضایی نیز شرکت کرده و با برنده شدن در آنها و جمع آوری غنائم، برای خود لباس، سفینه و تجهیزات بهتری تهیه کنند.
اما مسئله مهم این جاست که تقریبا هیچ کدام از ادعای سازنگدان (که در بالا خواندید) در زمان انتشار بازی No Man’s Sky رنگ واقعیت به خود ندید! بدتر آنکه بازیکنان با دسترسی به کدهای اصلی بازی متوجه شدند که کدهای مربوط به بخش چند نفره اصلا در بازی وجود ندارند! در همان چند ساعت اولیه بازی متوجه میشویم که همه چیز تکراری بوده و جانوران همه سیارات شبیه به هم هستند. با ادامه دادن و پیشروی در بازی این ذهنیت در بازیکنان شکل میگیرد که No Man’s Sky هر چند مدت یکبار ریست شده و محتوای تکراری را به بازیکنان نشان میدهد.
- Pokémon GO
آیا قبول دارید که گاهی اوقات ستارههای درخشان فقط به خاطر از بین رفتن و تبدیل شدن به یک سیاه چاله بزرگ به وجود آمدهاند؟ این جمله به شدت برای بازی Pokémon GO صدق میکند. در این مورد همانند بازی No Man’s Sky با یک عنوان از پیش شکست خورده طرف نیستیم، چه بسا که Pokémon GO در زمان انتشار توانست با توجه به پتانسیلهایش به یک پدیده اجتمایی تبدیل شده و رکوردها را جا به جا کند، اما در بازه زمانی کوتاهی پس از انتشار، آتش این بازی رو به خاموشی رفت و در مقیاس میلیونی، شروع به از دست دادن طرفداران خود کرد.
دلیل این اتفاق نیز به تصمیم استودیوی سازنده مبنی بر حذف کردن سیستم ردیابی بازی برمیگردد. اگر بخواهیم صادق باشیم، این ویژگی اصلیترین دلیل بازیکنان برای تجربه بازی Pokémon GO بوده است و با کمک همین سیستم ردیابی بوده که آنها میتوانستند پوکمونهای پراکنده شده در طبیعت را پیدا کنند.
البته برخی از سایتهای ترد پارتی با دستیابی به کدهای این بازی توانستند نقشههایی را منتشر کرده و مکان دقیق هر یک از پوکمونها را در نقشه علامتگذاری کنند. این کاری بود که انتظار میرفت استودیوی سازنده باید انجام دهد نه دیگران؛ جدای از این مورد، خرابیهای پشت سر هم سرورهای این بازی و وصل نشدن به اینترنت… همه و همه باعث شدند که این عنوان به همان سرعتی که بازیکنان را به سمت خود جذب کرد، از خود دور کند.
شاید با خود بگویید که میلیونها بازیکن همچنان در حال لذت بردند از بازی Pokémon GO هستند، این مسئله قابل انکار نیست، اما با نگاهی به آمار بازیکنان در هفته ابتدایی انتشار و دوران اوج این بازی، کاملا متوجه میشویم که شرکت سازنده نتوانسته است از پتانسیلهای بازی به خوبی استفاده و Pokémon GO را در صنعت بازیهای ویدیویی تبدیل به یک پدیده کند.
- Star Wars 1313
بازی Star Wars 1313 برای بسیاری از طرفداران دنیای جنگ ستارگان یک رویای شیرین بوده است. در این بازی تمرکز اصلی از جدایها، به سمت دیگر نژادها چرخیده بود و قصد داشت داستان یک Boba Fett جوان را در سیاره ۱۳۱۳ روایت کند. اگر به خاطر داشته باشید، این بازی به همراه یک تریلر گیم پلی در مراسم E3 سال ۲۰۱۲ معرفی شد و گرافیک، جلوههای بصری، مدل سازی شخصیتها و منظرههای آن به قدری چشم نواز و دیدنی بوند که حتی در مقایسه با بازیهای روز نیز حرفهای زیادی برای گفتن دارند.
در مبارزات بازی میتوانستیم سیستم سنگرگیری معروف بازی Gears of War را مشاهده کنیم. همانطور که در جریان هستید، در این سیستم بازیکن باید پشت یک سنگر پناه گرفته و از دید و تیر دشمنان در امان بمانند و در موقعیت مناسب اقدام به شلیک کنند.
اگر عنوان Jango Fett-fronted Star Wars: Bounty Hunter را بازی کرده باشید، قطعا درک خواهید کرد که دنیای جنگ ستارگان پتانسیل بسیار بالایی در سبک اکشن دارد. بازی Star Wars 1313 سیستم سنگر گیری بازی Gears of War و گیم پلی اکشن و ماجراجوییهای مجموعه Uncharted را با یکدیگر ترکیب کرده و درست به همان چیزی تبدیل شده بود که طرفداران دنیای جنگ ستارگان مدتها منتظر آن بودند.
متاسفانه با وجود همه نکات مثبتی که بازی Star Wars 1313 داشت، با خریده شدن استودیوی LucasArts توسط شرکت دیزنی، تمامی پروژههای در حال ساخت این استودیو (که ۱۳۱۳ را نیز شامل میشود) کنسل شدند. البته این امکان نیز وجود دارد که در E3های آینده شاهد بازگشت این بازی باشیم.
- کنسول ایکس باکس وان
شرکت مایکروسافت در جایگاه بسیار متزلزلی قرار دارد. نکته جالب اینجاست که مایکروسافت به لطف موفقیت کم نظیر کنسول ایکس باکس ۳۶۰ توانست نسل بسیار قوی را پشت سر بگذارد، اما با استخدام تیم جدیدی که در نهایت ایکس باکس وان را خلق کردند، این شرکت در اوایل معرفی کنسول جدید خود سیاستهای بسیار متفاوتی را به نمایش گذاشت که همگی باعث شدند شکست سنگینی را متحمل شده و تقریبا همه پتانسیلهای برند ایکس باکس را هدر دهد. وضع کنسول ایکس باکس وان به قدری خراب بود که در ۳ سال اول عرضه، در هیچ بخشی اصلا توان عرضه اندام در برابر کنسول پلی استیشن ۴ را نداشت. اکنون همه امید مایکروسافت به پروژه اسکورپیو است، اما اگر صادق باشیم، انتظار نمیرود پروژه اسکورپیو بتواند فروش قابل توجهی را تجربه کند چرا که کنسول پلی استیشن ۴ پرو شرکت سونی نیز نتوانسته است فروش پلی استیشن ۴ استاندارد را تحت الشعاع قرار دهد.
هرچند پلی استیشن ۴ و ایکس باکس وان از همان روز اول عرضه نیز در مقایسه با بازه زمانی مشابه نسل قبل، کنسولهای ضعیفی به شمار میرفتند و یا حداقل آنطور که انتظار میرفت، قدرتمند نبودند، اما شرکت سونی توانست با بازاریابی درست و به لطف انحصاریهای قدرتمند، خود را به سلطان نسل هشتم (تا به این لحظه) تبدیل کند. در این سوی ماجرا مایکروسافت با پافشاری بی دلیلش بر روی کینکت و حذف کردن موارد مهم از کنسول خود (البته شرکت مایکروسافت به مرور موارد حذف شده را به کنسول اضافه کرد) باعث شد طرفدارانش را از دست بدهد و آنها را به سمت کنسول شرکت سونی سوق دهد.
اگر منصف باشیم، شرکت مایکروسافت توانست با عرضه ایکس باکس وان اس جانی دوباره بگیرد و فروش سخت افزاری خود را نسبت به قبل افزایش دهد، اما از لحاظ نرم افزاری اگر نگاه کنیم، دارندگان پلی استیشن ۴ در حال تجربه کردن عناوین انحصاری Uncharted 4، Nioh، Ratchet & Clank و غیره (فقط در سال ۲۰۱۶) هستند، اما در ایکس باکس وان نمیتوان چنین عناوین انحصاری متنوعی را پیدا کرد. لازم به ذکر است که نسل هشتم هنوز به پایان نرسیده و پروژه اسکورپیو فعلا عرضه نشده است و شاید بتواند با آمدنش به بازار قواعد بازی را به نفع خود تغییر دهد، اما در حال حاظر، بعد از وی یو، کنسول ایکس باکس وان بزرگترین شکست نسل هشتم به شمار میرود.
- Shenmue
از بازی Shenmue به عنوان اولین بازی پرهزینه تاریخ یاد میشود. بر اساس اطلاعات منتشر شده، ساخت این بازی در زمان خود حدود ۷۰ میلیون دلار هزینه در پی داشته است (هرچند بعدها مشخص شد که مقدار هزینه واقعی ۴۷ میلیون دلار بوده)، اما به هر حال، این بازی نتوانست آنطور که انتظار میرفت سرو صدای زیادی در دنیا به وجود بیاورد و به یک موفقیت عظیم تبدیل شود.
شاید بتوان دلایل شکست این بازی را به صداگذاری اغراق آمیز، مبارزات عجیب و مینی گیمهای افراطی و اعصاب خورد کن بازی نسبت دهیم، چرا که به نظر میرسید استودیوی سازنده تمام تلاش خود را کرده است تا از ساخت یک گیم پلی جذاب و دوست داشتنی جلوگیری کند!
بازی Shenmue یک قدم رو به جلوی ضروری برای صنعت بازیهای ویدیویی به شمار میرود که توانست مسیر را برای پیشرفت مجموعه بازیهای زیادی هموار کند، اما واقعا جای تاسف است که خود بازی نتوانست به یک بازی محبوب و عامه پسند تبدیل شود.
- پایان بازی Mass Effect 3
اگر همه هایپ و حاشیههایی که پیرامون بازی Mass Effect 3 وجود داشتند را در نظر بگیریم، این عنوان (به خصوص پاین بازی) نتوانسته است در حد و اندازه انتظارات ظاهر شود و حتی بسیاری از طرفداران این مجموعه، از آن به عنوان بدترین پایان موجود در یک بازی ویدیویی نیز یاد میکنند!
این قسمت از بازی قرار بود پس از سالها بالاخره داستان کاپیتان شپرد، خدمه او و در کل آخر و عاقبت بشر را در برابر حملهای که توسط ریپرها صورت گرفته بود، به پایان برساند، اما در کمال تعجب متوجه شدیم که این بازی دارای ۳ پایان متفاوت بوده که همه آنها به صورت بسیار خام و سطحی برای بازیکنان به تصویر کشیده میشوند.
شاید تعجب کنید اما در همه پایانهای بازی شاهد صحنههای تکراری با تغییرات جزئی در افکت انفجار بودیم که باعث شد طرفداران و بازیکنان این مجموعه حسابی عصبانی شده و استودیوی سازنده را به باد انتقاد بگیرند. شرکت بایوور، ناشر بازی، برای آرام شدن اوضاع بسته الحاقی رایگانی را برای این قسمت از بازی منتشر کرد، اما این مورد هم نتوانست خشم طرفداران را فروکش کند و بالاخره کار به جایی رسید که تقریبا همه عوامل و توسعه دهندگان اصلی که بر روی این پروژه کار کرده بودند، از این پروژه جدا شده و تقریبا تا نیم دهه از به زبان آوردن و اشاره به نام Mass Effect اجتناب کنند. البته بازی Mass Effect Andromeda نیز که اخیرا منتشر شده و طرفداران زیادی چشم به انتظار آن بودند هم نتوانست چندان خوش بدرخشد و خاطره بد پایان بازی Mass Effect 3 را از ذهن آنها پاک کند.