قابلیتی که نوت بوکهای گیمینگ را از دسکتاپهای مخصوص بازی متمایز میکند، تنها یک چیز است؛ قابلیت بازی حتی در سفر و جابه جایی. غیر از این مورد، نوت بوکها برتری خاصی نسبت به برادران بزرگشان ندارند. حتی در اکثر مواقع، با پرداخت مبلغی هم اندازه یک لپ تاپ گیمینگ، شما میتوانید سیستمی بسیار قدرتمندتر اسمبل کنید تا در بازیها و پردازشهای سخت و سنگین همراهتان باشد. البته این نکته کم کم دارد به یک خاطره در گذشتهای نچندان دور تبدیل میشود. با از راه رسیدن نسل انقلابی از کارتهای گرافیک NVidia، یعنی نسل پاسکال، این واقعیت که همیشه با لپ تاپهای گیمنگ همراه بود، که لپ تاپها در هر حالتی که باشند حدودا ۳۰ درصد از مدلهای مشابه دسکتاپ ضعیفترند، تقریبا به تاریخ پیوسته است. لپ تاپی که در این مقاله بررسی میشود، از کارت گرافیک GTX 1060 قدرت گرفته و این لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR نام دارد. با گیم شات برای بررسی این لپ تاپ گیمینگ، همراه باشید.
نسل پاسکال با معماری خاص و انقلابی خودش، گام مهمی در زمینه تکنولوژی قابل حمل هم برداشته و با توجه به گرمای کمی که نسبت به نسلهای قدیمیتر ایجاد میکند و همچنین کوچکتر شدن ترانزیستورها و قطعات داخلی، عملا نیاز به یک کولر و خنک کننده قدرتمند را در لپ تاپها از بین برده، و همین باعث شده که تمامی کارتهایی که تا به امروز از نسل پاسکال معرفی گشتهاند، علاوه بر عملکرد عالی در دسکتاپ، همین عملکرد را بدون کم و کاست در لپ تاپها به نمایش بگذارند. البته از رویا بیرون بیاییم، مصرف این پردازندهها در مدلای قابل حمل کمتر است و تقریبا به همان نسبت، سرعت کلاک کمتری هم ارائه میدهند. اما بنچمارکها و تستهایی که روی دو نسخه موبایل (به معنای قابل حمل، در این مورد برای اسمارت فون به کار نمیرود) و معمولی این کارتها تقریبا عملکرد مشابهی در مدلهای میان رده نسبت به یکدیگر ارائه میدهند.
با این که کارت گرافیکی که لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR را قابل بازی میکند، GTX 1060، یکی از ضعیفترین مدلهای نسل پاسکال به شمار میرود، اما همین کارت گرافیک در مدل دسکتاپ خود و در بنچمارکها به راحتی توانست کارت گرافیک GTX 970 (که یکی از قدرتمندترین GPU های نسل قبلی است) پشت سر بگذارد و با GTX 980 رقابت کند. حال بیایید ببنیم آیا مدل قابل حمل این کارت گرافیک نسبت به مدلهای دسکتاپ چگونه عمل میکند.
علاوه بر کارت گرافیک خوب، بقیه قطعاتی که در این لپ تاپ استفاده شدهاند، فوق العادهاند! در این لپ تاپ شاهد ۱۶ گیگابایت RAM و یک CPU قدرتمند i7 6700HQ هستیم. این لپ تاپ همچنین از فضای ذخیره سازی هایبرید یا ترکیبی بهره میبرد و در آن از یک حافظه ۲۵۶ گیگابایتی SSD و یک هارد ۱ ترابایتی HDD استفاده شده است. پورتهای معمول مانند USB و پورتهای تصویر هم در بدنه لپ تاپ به چشم میخورند. کیبیوردی که در این لپ تاپ قرار گرفته، نور پس زمینه قابل شخصی سازی با پشتیبانی کامل از طیف رنگ RGB (Red-Green-Blue) به همراه عملکردی عالی و کلیدهای ماکرو (با تشکر از همکاری SteelSeries) را ارائه میدهد. تاچ پد اما، کمی ناامید کنده است اما نه آنقدر که بخواهیم آن را بد بدانیم؛ هرچند تاچ پد اهمیت بسیار کمی در یک لپ تاپ گیمینگ دارد، چون یک گیمر حرفهای، همراه با لپ تاپش حتما یک موس گیمینگ هم خریداری میکند.
این لپ تاپ یک نمایشگر ۱۲۰ هرتزی با رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ از نوع IPS با خود دارد که انتخاب خوبی به شمار میرود. هرچند نمایشگر این لپ تاپ به تکنولوژی G Sync مجهز نیست و هرچند که نرخ بروزرسانی بالای نمایشگر تا مقدار زیادی این ضعف را کم رنگ میکند، اما شاید بهتر بود از یک پنل ۷۵ هرتزی با G Sync به جای پنل ۱۲۰ هرتزی بدون این قابلیت، استفاده میکردند. با اینحال، مسلما این نمایشگر از یک مدل استاندارد ۶۰ هرتزی بسیار بهتر است؛ هرچند شک دارم که قیمت پنلی که پیشنهاد دادم از پنل مورد استفاده در لپ تاپ گرانتر باشد. یک مدل دیگر از GS73VR وجود دارد که پنلی ۶۰ هرتزی با رزولوشن ۴K است. چیزی که در هیچکدام از این دو مدل پیدا نمیکنید، G Sync است!
بگذارید خلاصه بگویم؛ GTX 1060 نه تنها نسخه قابل حمل GTX 970M را شکست میدهد، بلکه از GTX 980M هم سریعتر عمل میکند.
در حالی که NVidia به طور کل تولید نسخه قابل حمل یا به اصطلاح سری M را برای کارتهای گرافیک خود متوقف کرده است، باید بدانیم که سازندگان به شکلی جادویی به قدرتی در حد و اندازه GTX 1060 نرسیدهاند. این کارت گرافیک تقریبا همان مقدار توانی را مصرف میکند که کارت گرافیک GTX 970M مصرف میکرد. و کمی بالاتر از مدل GTX 960M. همچنین این اولین بار نیست که شرکت NVidia کارت گرافیکی با قدرت بالا و مناسب برای لپ تاپها تولید میکند؛ سال پیش آنها GTX 980 را برای لپ تاپها منتشر کردند که کاملا از تراشه GM104 استفاده میکرد و پرفورمنسی مشابه با مدل دسکتاپ خود داشت.
و اما خبر خوب! بگذارید خلاصه بگویم؛ GTX 1060 نه تنها نسخه قابل حمل GTX 970M را شکست میدهد، بلکه از GTX 980M هم سریعتر عمل میکند. این در حالیست که چیزی حدد بیست وات از این کارت کمتر مصرف برق دارد. اینجاست که ما دو روی معماری ۱۶nm پاسکال را میبینیم: پرفورمنس بهتر در یک دست و مصرف برق کمتر در طرف دیگر.
جدای از چیپ گرافیکی جدید، طراحی لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR بسیار مشابه مدل سال قبل یعنی GS72 Stealth Pro میباشد. یک لپ تاپ باریک با صقحه نمایشی بزرگ با قالبی آلومینیومی که متاسفانه اثر انگشت را جذب میکند. نام این مدل هم قابل بحث است. پسوند VR (مخفف Virtual reality یا واثعیت مجازی) را MSI به تمام لپ تاپهایش که GPU های نسل پاسکال را استفاده میکنند، و همه آنها کاملا برای تجربه واقعیت مجازی آماده هستند، داده است. با این که من هنوز بازی یا برنامه واقعیت مجازی فوقالعادهای ندیدهام، اما در هر حال این قابلیتی هست که در درون این لپ تاپ وجود دارد.
باتری ۳ سلولی شاید کمی کوچک به نظر برسد، اما وزن و اندازه لپ تاپ ار پایین میآورد. زمانی باتریهای سه و چهار سلولی، وضعیت ناامید کنندهای داشتند؛ اما در لپ تاپ گیمینگ MSi GS73VR قضیه فرق میکند و ما با یک باتری ۶۵ وات ساعتی در این نوت بوک طرف هستیم. به علاوه وقتی شما در حال بازی نیستید، تکنولوژی NVidia Optimus و مصرف گرافیک را بیشتر کاهش میدهد. با تمام اینها، من کمی کمتر از ۳.۵ ساعت ویدیو فول اچ دی با این لپ تاپ اجرا کردم، که در واقع حدودا ۱ ساعت از مدل Asus G752Vt در تستی مشابه، بهتر عمل کرد.
تست پرفورمنس و کارایی
در بحث کارایی، ابعاد بالاتری از فقط یک لپ تاپ باید بررسی شوند. کارت گرافیک هنوز هم در صدر لیست مهمترین قطعات یک لپ تاپ گیمینگ قرار دارد، اما CPU و حافظه هم فاکتورهای مهمی هستند که باید بررسی شوند. پردازنده مورد استفاده در لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR، همانطور که گفته شد i7 6700HQ میباشد که واقعا CPU خوبی است. حداقل برای یک لپ تاپ، این پردازنده به خوبی کارش را انجام میدهد؛ اما آیا در مقابل مدلهای دسکتاپ هم حرفی برای گفتن دارد؟ با انجام تستی مشابه برای لپ تاپ و دسکتاپ، به نتیجه جالبی رسیدیم:
سرعت کلاک پردازنده ما، کمی پایینتر از یک i7 6700K دسکتاپ است؛ در واقع با در نظر گرفتن حجم کاری پردازنده، این CPU خروجی معادل ۷۰۰ مگاهرتز تا ۱۴۰۰ مگاهرتز ارائه میدهد. نتیجه اینکه قدرت و پرفورمنس کمی از i5 6600K کمتر است.
برای تست گرافیک، من مدل قابل حمل GTX 1060 را با مدلهای دسکتاپ مقایسه کردم. همچنین نسخه قابل حمل GTX 970M را هم در تست قرار دادم؛ دلیل اینکار علاوه بر مقایسه این بود که این کارت، تنها GPU قابل حملی است که به صورت کامل در گیمینگ ۱۰۸۰p از آن بنچمارک گرفتهام.
کارایی خوب است و نتیجه نسبتا نزدیکی با مدل ۶ گیگابایتی GTX 1060 دسکتاپ را ارائه میدهد که میتواند به خاطر سرعت کمتر CPU میباشد (به طور خلاصه، اگر سرعت CPU پایینتر از مقدار موردنیاز کارت گرافیک باشد، موجب میشود که پردازنده گرافیکی نتواند به خوبی از تمام توانایی خودش استفاده کند و اصطلاحا گلوگاه (Bottleneck) بوجود میآید. این نکته برای همه قطعات کامپیوتری صادق است و معیار فقط قدرت CPU به شمار نمیآید. مثلا اگر مادربرد نتواند حجم اطلاعات را به خاطر قدرت بالای دیگر قطعات، به خوبی انتقال دهد، بازهم گلوگاه ایجاد میشود). البته TDP فاکتور بزرگتری به شمار میرود(طراحی توان حرارتی یا Thermal Design Power به توان مصرفی متعادل یک قطعه سخت افزاری، مثلا کارت گرافیک، میگویند که با این مصرف توان مشخص، گرما مدیریت شده و دمای قطعه از حدی بالاتر نمیرود. برای لپ تاپها به دلیل داشتن فضای کوچک و بسته و همچنین فنهایی با قدرت کمتر، TDP پایینتر میباشد). مدل دسکتاپ GTX 1060 یک قطعه با مصرف ۱۲۰ وات میباشد. شرکت NVidia، TDP مدل لپ تاپها را برای این کارت گرافیک به طور رسمی معین نکرده است؛ بنابراین سازندگان لپ تاپ، اختیار بیشتری در تنظیم قدرت هدف داشتهاند. اما بر اساس تستی که انجام دادم، نسخه نوت بوک GTX 1060 حداکثر ۸۰ وات مصرف میکند (تقریبا معادل TDP کارت گرافیک GTX 970M). 10 درصد پایین آمدن کارایی در مقابل ۳۰ درصد مصرف برق کمتر، داد و ستد خوبی است.
در مقابل دیگر لپ تاپهای گیمینگ، GTX 1060 بیش از پیش خودنمایی میکند. با اینکه نمیتواند کاملا GTX 980 را مغلوب کند، اما در هر حال نتیجهای نزدیک را ارئه میدهد و نکته جالبتر اینکه این کارت گرافیک GTX 970M را فرسنگها پشت سر گذاشته است و با ۵۰ درصد عملکرد بهتر از این کارت، نشان میدهد که میتواند بیست درصد از GTX 980M هم سریعـر باشد. هرچند هنوز برای اجرای بازیهای سنگین در رزولوشن ۱۰۸۰p و تنظیمات Ultra با توقع داشتن ۶۰ فریم بر ثانیه، مناسب نیست؛ اما اگر تنظیمات گرافیکی را پایینتر بیاوریم، نتیجه چه خواهد شد؟
در واقع، تمام بازیهایی که در این آزمایش روی تنظیمات Medium تست شدند، بالای ۶۰ فریم بر ثانیه فریم ریت داشتند. در حالی که فریم ریت بالای ۱۲۰FPS (Frame Per Second) تنها در ۵ بازی از ۱۶ بازی تست شده بدست آمد. تفاوت این دو چارت فقط در بالا یا پایین آوردن تنظیمات گرافیکی بود؛ بنابراین شما میتوانید با دستکاری چند مورد از تنظیمات گرافیکی و شخصی سازی آنها، فریم ریت را به میزان دلخواهتان تنظیم کنید. در کل، هم GTX 1060 و هم لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR، نمایش عالیای را ترتیب دادند و هرکس میخواهد یک نوت بوک گیمینگ خوب بخرد، از نظر من باید به لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR توجهی ویژه نشان دهد.
حالا میرسیم به واقعیتی تلخ و ناراحت کننده! از نظر قیمت به این لپ تاپ نگاه میکنیم. خب این نوت بوک قیمتی حدودا معادل ۱۸۰۰ دلار دارد (تقریبا معادل ۶ میلیون و سیصد هزار تومان برحسب دلار ۳۵۰۰ تومانی) که برای یک نوت بوک گیمینگ با این قدرت قیمت بدی نیست؛ اما بیایید آن را با یک سیستم دسکتاپ مشابه مقایسه کنیم.
اگر فقط قطعات را در این مورد حساب کنیم، ما با بودجهای حدودا ۸۶۰ دلاری (تقریبا ۳ میلیون تومان) میتوانید این سیستم را تهیه کنید. اما خب لپ تاپ فقط قطعه نیست و قطعات جانبی مثل کیبورد و موس و ویندوز و … را در بر میگیرد. اگر کیبورد و موس و Windows 10 Home اورجینال را هم حساب کنید (البته در ایران فکر نکنم کسی ویندوز اورجینال برای سیستمش تهیه کند، ولی به هر حال)، قیمت به حدودا ۱۳۰۰ دلار (حدودا ۴ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان برحسب دلار ۳۵۰۰ تومانی)، و تازه در این بحث مانیتور هم حساب نکردیم. من نتوانستم یک مانیتور IPS فول اچ دی با نرخ بروزرسانی ۱۲۰ هرتز پیدا کنم، اما مانیتور Asus 24 inch 144Hz TN به نظر نزدیکترین نتیجه به خواسته ما است. اگر این مانیتور را هم به فاکتور قیمت خرید قطعاتمان اضافه کنیم، سیستمی مشابه لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR برایتان حدودا ۱۵۵۰ دلار (حدودا ۵ میلیون و ۴۲۵ تومان بر حسب دلار ۳۵۰۰ تومانی) تمام میشود. در واقع با پرداخت ۳۲۰ دلار کمتر، شما قابلیت جا به جایی و پویایی را بیخیال میشوید. این نکته را هم در نظر داشته باشید که یک سیستم دسکتاپ قابلیت شخصی سازی و آپگرید بیشتری نسبت به یک نوت بوک دارد.
از دید کسی که یک سیستم کامل را میخرد، خرید این لپ تاپ حدودا ۲۰ درصد پول بیشتر در ازای قابلیت جا به جایی و ۱۰ درصد افت کارایی است. اگر این خوب نیست، بگذارید یادآوری کنم که سال گذشته یک نوت بوک با GPU 980M، حدودا ۱۵ درصد کندتر از یک سیستم با GTX 970 دسکتاپ عمل میکرد و ۴۰ درصد قیمت بیشتری داشت.
خب البته از دید منطقیتری هم میتوان به مسئله قیمت گذاری نگاه کرد. مثلا مسلما شما هر موقع سیستم جدیدی میخرید نیاز به خرید یک مانیتور جدید یا کیبورد و موس جدید ندارید، اما اگر طرفدار گیمینگ قابل حمل هستید، کمی پرفورمنس پایینتر و قیمت بالاتر به لطف قدرت و معماری عالی نسل دهم کارتهای گرافیک NVidia در مدلهای قابل حمل، به نظر معامله بدی نیست.
اگر شما یک سیستم خوب میخواهید که بتواند بازیهایتان را اجرا کند و همچنین میخواهید در یک روز پر از کلاسها و رفت و آمد همراهتان باشد، لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR بیشتر از آن چیزی که فکر میکردم خوب ظاهر شده است. عمر باتری خوبی دارد اما به نظر من اگر نتوانید گاه و بیگاه به برق دصلش کنید، در طول روز دچار مشکل خواهید شد. بنابراین برای حمل این لپ تاپ باید شارژر را هم همراه خودتان داشته باشید. با اینحال، اگر صفحه بزرگتری برای بازی یا شبکه کردن سریع برای بازی با دوستانتان، تماشای فیلم یا … نیاز دارید، این لپ تاپ همان چیزی است که میخواهید.
شاید بهترین قسمت راجع به لپ تاپ گیمینگ MSI GS73VR کم و کاست خاصی در قطعاتش ندارد. نکته مهم این است که یک نوت بوک گیمینگ، چقدر و تا چه زمانی برای بازی مناسب خواهد بود؟
گل سر سبد لپ تاپ میان رده ما GTX 1060 است که از GTX 970M و GTX 980M سریعتر است و قیمت مناسبی هم دارد. اگر میتوانید با قوی و سنگینتر شدن بازیها، سطح توقعتان را پایین بیاورید و تنظیمات گرافیکی بازی را عوض کنید، این لپ تاپ حداقل برایتان سه سال یا بیشتر به نحو احسنت برایتان کار میکند.